Topeconoom Michael Porter
gehuldigd met eredoctoraat

De Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Campus Kulak Kortrijk bestaat vijfentwintig jaar en vierde die verjaardag op 8 oktober met een eredoctoraat aan een professor met wereldfaam: Michael E. Porter, Bishop William Lawrence University Professor aan Harvard Business School.

De vader van de moderne business-strategie. De god van de business school cases. Of – volgens Fortune– de belangrijkste business professor die ooit heeft geleefd. Het zijn maar enkele van de bijnamen die Michael Porter (71) in zijn carrière heeft verzameld. Logisch dus, dat hem op Campus Kulak Kortrijk een grote ontvangst te wachten stond.

In een ruime, witte feesttent - opgetrokken voor de gelegenheid en sfeervol aangekleed met grote palmplanten en glazen stoelen – verzamelen zo’n 250 aanwezigen voor de uitreiking van het eredoctoraat. Onder hen opvallend veel gezichten uit het West-Vlaamse bedrijfsleven, die voor de start van de academische zitting de gelegenheid krijgen voor een meet & greet. Professor Porter poseert geduldig en vriendelijk voor tientallen foto’s. Of hoe een 71-jarige academicus in kostuum behandeld kan worden als een rockster.

Ook van de kant van de studenten is er ruime belangstelling voor de komst van de auteur van standaardwerken als Competitive Strategy (1980), The Competitive Advantage of Nations (1990) en Shared Value (2006). Er is een livestream voorzien van de ceremonie voor de studenten op de KU Leuven- campussen in Antwerpen, Brussel en Leuven.

INTELLECTUELE KRACHT

In zijn welkomstwoord benadrukt professor Piet Desmet, vicerector van KU Leuven voor Campus Kulak Kortrijk, de status die Michael Porter geniet als bruggenbouwer tussen de academische en economische wereld: “Met dit eredoctoraat bezegelen we jaren van intense samenwerking tussen onze universiteit en het West-Vlaamse bedrijfsleven; een samenwerking die wordt geïnspireerd door Porters ideeën over clusters en welvaartcreatie. Binnen FEB@Kulak stemmen we het programma af op de regio waar we opleiding geven. We voorzien in een uitgebreid vakkenaanbod inzake innovatie en hightech-clusterdynamieken. Dit facultaire eredoctoraat kan dan ook perfect gekoppeld worden aan de viering van 25 jaar FEB@Kulak.”

Emeritus professor Herman Daems, voorzitter van de Raad van Bestuur van de KU Leuven, was jarenlang visiting professor aan Harvard Business School, en doceerde er vanaf 1987 samen met Michael Porter het vak ‘Competitieve Strategie’. Hij omschrijft die ervaring als “een unieke gebeurtenis, die mijn denken, schrijven en lesgeven diepgaand bepaald heeft”. Daems prijst de moed, intellectuele kracht en gedrevenheid waarmee Michael Porter nieuwe wegen toont: “Porter heeft een ongeëvenaarde neus voor wat er gebeurt in de wereld en het bedrijfsleven. Hij stelt een issue vast, verzamelt de nodige data en ontwerpt een framework. Zo geeft hij bedrijven logische structuren in handen waarmee ze prangende problemen het hoofd kunnen bieden.”

PIONIERSROL

Vervolgens gaat het woord naar de promotor van het eredoctoraat, professor Bart Van Looy van de Onderzoekseenheid Bedrijfseconomie, Strategie en Innovatie. Hij onderstreept in zijn laudatio dat Michael Porter een pionier is, die in zijn carrière de fundamenten van meerdere nieuwe denkrichtingen heeft gelegd: “In een domein waar hypes en trends aan de orde zijn, doorstaan zijn modellen en ideeën de tand des tijds. Zijn Five Forces Model uit 1980 is vandaag nog steeds een relevante leidraad bij het ontwikkelen van een bedrijfsstrategie. Ook zijn ideeën rond duurzame economische ontwikkeling, een value-based gezondheidszorg of shared value– zeg maar het aanpakken van sociale problemen met een business model – beïnvloeden nog steeds bedrijfsleiders en bestuurders wereldwijd.”

Als ‘visuele laudatio’ toont professor Van Looy een korte documentaire over Michael Porter waarin Vlaamse bedrijfsleiders als Françoise Chombar (Melexis) en Jan De Witte (Barco) bevestigen dat ze schatplichtig zijn aan Porters denken. Ook de professoren Leo Sleuwaegen, Bruno Cassiman, Rene Belderbos en Johan Bruneel spreken hun waardering uit voor Porters baanbrekende werk.

HOOGST DENKBARE EER

Na de film is het tijd om de hoofdrolspelers van de dag op het podium te brengen. Rector Luc Sels leest de motivatio voor en overhandigt professor Porter het diploma dat hoort bij een eredoctoraat, onder het toeziend oog van promotor Bart Van Looy.

Professor Michael Porter lijkt oprecht aangedaan door de speeches en documentaire: “Al wat ik kan zeggen is: ‘Wow!’ Ik beschouw het als de hoogst denkbare eer om zoveel erkenning te krijgen van de peers in mijn vakgebied, verbonden aan dit instituut van wereldklasse. Ik ga het dankwoord dat ik had voorbereid dus een beetje omgooien.”

BEVATTELIJKE WETENSCHAP

Professor Porter reflecteert op zijn oeuvre: “Ik was nooit van plan om in zoveel velden actief te zijn, maar ik word getriggerd door de problemen waar bedrijfsleiders en bestuurders in de praktijk tegenaan lopen. Ik voel dan een bijna pathologische drang om het probleem te helpen analyseren.”

Hij schetst ook zijn algemene aanpak: “Als je een complex fenomeen wil begrijpen, moet je een stap terugzetten. Je moet het juiste denkmodel vinden om het probleem te benaderen, te verhelderen. Voor ik een paper of boek publiceer, stel ik me altijd de vraag: ‘Lijkt dit voldoende vanzelfsprekend?’ Ik vind het een compliment dat mijn theorieën ‘bevattelijk’ worden genoemd.”

Als afsluiter geeft professor Michael Porter een voorsmaakje van het boek waaraan hij momenteel werkt en dat in 2019 zou moeten verschijnen. Daarin analyseert hij het Amerikaanse politieke systeem en legt hij de structuur bloot van de politieke industrie.

Professor Wilfried Lemahieu, decaan van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, sluit de academische zitting af. Hij alludeert op een symbolische toeval: dit facultaire eredoctoraat uitgereikt ter ere van 25 jaar FEB@Kulak is voor de ontvanger ervan al zijn 25e. Maar wel het eerste van een Belgische universiteit.

Na de academische zitting vertrekt de kersverse eredoctor naar de Kortrijkse Xpo om op uitnodiging van VOKA een lezing te geven.

Barbara De Munnynck

Foto: Rob Stevens & Michael De Lausnay